Straatwerkcontrole Arbeidsinspectie

Vanuit verschillende partijen uit de stratenmakers branche, waaronder Straatwerk Nederland, klinken geluiden over een strengere controle van de Nederlandse Arbeidsinspectie (NLA) op het gebied van straatwerk. Zij letten hoofdzakelijk op Arbowet hoofdstuk 5 “Fysieke Belasting” en artikel 5.3 “Beperken gevaren en risico-inventarisatie en -evaluatie”, Wet Keten Aansprakelijkheid en op DME Dieselmotoremissie.

Altijd uitgaan van machinaal straatwerk

De basisregel is dat straatwerk altijd met machines of hulpmiddelen wordt uitgevoerd. Alleen als je duidelijk kunt aantonen dat dit echt niet mogelijk is, mag er onder strikte voorwaarden handmatig worden gewerkt. Handmatig straten mag nooit in strijd zijn met de wet- en regelgeving.

Zo mogen stenen die zwaarder zijn dan 4 kg (die je met één hand tilt) en tegels zwaarder dan 9,5 kg (voor twee handen) niet met de hand worden gelegd. Als dat toch gebeurt, wordt het werk onmiddellijk stilgelegd en volgt er een boete. Dit geldt ook voor het met de hand tillen en plaatsen van betonnen trottoirbanden, inritblokken, putten en kolken. (Zie voetnoot 113 van de Beleidsregel boeteoplegging arbeidsomstandighedenwet.)

Als handmatig straatwerk echt nodig is, moet dit altijd gebeuren volgens de geldende regels in de CROW-richtlijn 324 en de Arbo-catalogus. De zogenaamde "matrix" uit bijlage 1 van CROW 324 ("Matrix aanbrengen elementenverharding") is daarbij niet meer standaard leidend, omdat die verouderd is. Je moet dus kunnen aantonen waarom machinaal werken niet mogelijk is, om handmatig werk toe te staan.

Straatwerkplan verplicht

Op elke locatie moet een straatwerkplan aanwezig zijn waarin duidelijk wordt uitgelegd waarom er eventueel handmatig gewerkt wordt. Daarnaast moet er per medewerker een logboek bijgehouden worden met daarin:

• het aantal gewerkte uren;

• welke fysieke belasting ze hebben gehad;

• werk- en rusttijden.

Dit is nodig om te zorgen dat de fysieke belasting binnen de aanvaardbare grenzen blijft. (Zie hiervoor hoofdstuk 4.3 "Borging in de praktijk, Ad. C" van CROW 324.)

Voor de Wet Keten Aansprakelijkheid is het van belang om door de uitvoering het operationele personeel op de projectlocatie te controleren op identiteitsbewijs of werkvergunning. 

Zonder werkvergunning werken in Nederland:

Komt een medewerker uit het Verenigd Koninkrijk of een land wat hierboven niet genoemd is, dan is een aantoonbare geldige werkvergunning verplicht.

*Een Oekraïense werknemer valt tot 4 maart 2026 onder de Richtlijn Tijdelijke Bescherming van de Europese Unie. Dit is de datum tot wanneer een werknemer met de Oekraïense nationaliteit in Nederland mag werken zonder werkvergunning. De Oekraïense werknemers dienen wel in bezit te zijn van een geldig paspoort, ID of reisdocument. Dit kan gecontroleerd worden op: www.edisontd.nl.