Nieuwe wet en regelgeving Elektromagnetische velden

Op 26 juni 2013 is de Europese richtlijn 2013/35/EU betreffende de blootstelling van werknemers aan de risico’s van fysieke agentia (elektromagnetische velden) aangenomen. De bepalingen in de richtlijn dienen ervoor om alle werknemers in de Europese Unie een gelijkwaardig beschermingsniveau tegen de risico’s van elektromagnetische velden te geven. De bepalingen in de richtlijn zijn in Nederland geïmplementeerd door een wijziging van het Arbeidsomstandighedenbesluit op 1 juli 2016.

Elektrische velden ontstaan door een elektrische lading of door veranderende magnetische velden. Magnetische velden ontstaan door een bewegende lading of door veranderende elektrische velden, zoals die bij een geleider waar wisselstroom door loopt.

Er zijn twee soorten bronnen van elektromagnetische velden in de werkomgeving. In de eerste plaats kunnen de velden ontstaan als bijproduct van de opwekking, het transport of het gebruik van elektriciteit. Voorbeelden daarvan zijn werkomgevingen met hoogspanningslijnen, elektromotoren en lasapparatuur. In de tweede plaats kunnen elektromagnetische velden bewust worden opgewekt om materialen op te warmen of informatie te verzenden. Voorbeelden daarvan zijn werkomgevingen met inductieverhitters en zendinstallaties voor mobiele communicatie.

Elektromagnetische velden kunnen gezondheidsrisico’s  als tintelingen, spiertrekkingen, pijn, verstoring van de hartfunctie en opwarming van het lichaam of delen daarvan veroorzaken. Minder sterke magnetische velden kunnen veiligheidsrisico’s met zich meebrengen. Hierbij moet worden gedacht aan misselijkheid, duizeligheid, verlies van evenwicht of verstoring van de werking van het netvlies. Hoewel deze effecten niet schadelijk zijn voor de gezondheid, kunnen ze wel veiligheidsrisico’s geven door verlies van evenwicht of een schrikreactie. Daardoor kan een werknemer bijvoorbeeld vallen of de controle over een gevaarlijk werktuig verliezen.

Er is en wordt wetenschappelijk onderzoek gedaan naar mogelijke langetermijneffecten op de gezondheid van kortdurende of chronische blootstelling aan elektromagnetische velden in arbeidssituaties. Tot nu toe is daarin niet bewezen dat blootstelling aan elektromagnetische velden schadelijk is voor de gezondheid of veiligheidsrisico’s kan veroorzaken als de sterkte van de velden lager is dan de limieten waar het Arbeidsomstandighedenbesluit naar verwijst.

De RIE dient op dit punt te worden uitgebreid. Het Arbeidsomstandighedenbesluit geeft nadere voorschriften en uitleg bij de RI&E voor elektromagnetische velden in de werkomgeving. De bepalingen voor elektromagnetische velden in het Arbeidsomstandighedenbesluit dienen ervoor om deze veiligheidsrisico’s te voorkomen.

Bron: Gids Elektro-magnetische velden in arbeidssituaties, Ministerie van SZW, juli 2016.